2022-09-08
Zmęczenie czy chroniczne zmęczenie?
Dokucza ci brak energii, wyczerpanie psychiczne i fizyczne, problemy z koncentracją, pamięcią, nadmierna drażliwość? To przemęczenie, przepracowanie, a być może już zespół przewlekłego zmęczenia – dolegliwość, która w dzisiejszym świecie dotyka coraz większej liczby osób. Symptomy chronicznego zmęczenia to także ból głowy, bóle mięśni bez wyraźnej przyczyny, często utrzymująca się przez długi czas chrypka, wędrujące bóle stawów o nieznanej etiologii i bez towarzyszących im innych objawów (obrzęki, zaczerwienienia). To też zaburzenia snu, który nie przynosi upragnionego wytchnienia, stan utrudnionej, długotrwałej i zazwyczaj nieefektywnej regeneracji po wysiłku psychicznym, umysłowym i fizycznym.
Istnieje szereg sposobów, które mogą pomóc poradzić sobie z tą dolegliwością. Należy do nich zadbanie o dobry, wystarczająco długi sen; dbałość o prawidłowe odżywianie, nawadnianie, suplementację; rezygnacja z nadmiaru sztucznych wspomagaczy – napojów energetycznych, cukru, kawy; poukładanie relacji z innymi ludźmi i z samym sobą.
Jeśli nie wiesz od czego zacząć, zacznij od drobnej, pozornie niewiele znaczącej zmiany i na początek skup się na ruchu. Ruch i aktywność fizyczna w cudowny sposób pozwalają wpłynąć nie tylko na ciało, ale i emocje, umysł, duszę.
Jak to się dzieje?
Poznaj RAS (reticular activating system lub reticular formation, pl. twór siatkowaty) – sieć neuronów zlokalizowaną w pniu mózgu.
Jak inne pierwotne części mózgu, tak i ta odpowiada za najbardziej podstawowe funkcje, w szczególności za: czuwanie, zdolność koncentracji, reakcję „walcz lub uciekaj” i przede wszystkim za to, jak postrzegamy świat. Ta część jest więc odpowiedzialna za to, co właściwie dostrzegamy, słyszymy, czujemy, rozumiemy, w co wierzymy, a jednocześnie za to, czego NIE dostrzegamy, nie widzimy, nie słyszymy itp. Nie dlatego, że nie chcemy, ale dlatego, że nasz mózg automatycznie ignoruje bodźce, które nie pasują i nie należą do jego wzorca myślowego, wizji świata, modelu wierzeń.
To, co dziś wydaje się być całkiem oczywiste, nie było takie jeszcze w latach ‘70 XX w. Prawdziwie rewolucyjną koncepcją było odkrycie, że ludzki mózg jest ciągłym procesem, a nie zatrzymanym, utrwalonym stanem. Jest placem budowy, nigdy nie przestaje sam się tworzyć. Nasze ciała produkują neurony i połączenia pomiędzy nimi przez całe życie. To neuroplastyczność. Dlatego też jesteśmy w stanie uczyć się nowych rzeczy do późnych lat, a nie tylko jako dzieci lub bardzo młodzi ludzie. Stephen Hawking porównał liczbę komórek nerwowych i ich połączeń w naszym mózgu do liczby gwiazd we wszechświecie (nie jest ona stała, bo uniwersum wciąż się rozszerza). Chcesz czy nie – masz w głowie cały wszechświat! Dobrze o niego zadbaj!
To co niszczy neurony i ich połączenia niezwykle szybko, to bezruch, tępe wpatrywanie się w monitor, nadmierne i bezrefleksyjne oglądanie telewizji, korzystanie z komputera, telefonu komórkowego, tabletu (gry komputerowe, internet – niestety!). Brak ruchu jest destrukcyjny dla psyche i somy, sprawia, że na własne życzenie pozbywamy się kilku milionów neuronów… Z drugiej strony, dzięki zjawisku neuroplastyczności, możemy kształtować i formować RAS a przez to zmienić postrzeganie świata.
Dzięki odpowiednim ćwiczeniom możemy wytrenować i dosłownie zaprogramować RAS do odbierania innych bodźców. Jedną z dróg jest właśnie aktywność fizyczna i aktywna relaksacja.
Co jeszcze możesz zrobić, aby rozruszać i mózg, i ciało, a przez to pozbyć się ciągłego uczucia zmęczenia - o tym w następnej części, już niebawem! C. d. n.
Daria Jabłońska - instruktor fitness, pilates, BODYART, Animal Flow, szkoleniowiec
Wykładowca kursu ,,Planuję długie, lepsze życie".